Goethe’nin “Gezgin bir yere varmak için değil, görmek için seyahat eder” sözünü çok severim. Sri Lanka çok fazla gittiğim bir yer. Hatta bir ara her sene en az iki kez giderdim. Sri Lanka Havayolları su an için İstanbul’dan direk baskent Colombo’ya gidiyor. Bunun dısında Air Jordan, Air Arabia, Emirates tercih edilebilecek havayolu sirketleridir.
Öncelikle gözlemlerime dayanarak bu güzel adaya gidecekler için yararlı olacağını düsündüğüm birkaç önemli hususu sizlerle paylasmak istiyorum. Sri Lanka’da karayoluyla yolculuk oldukça sıkıntılı. Yollar dar. Özellikle otobüs soförleri çok çılgın araba kullanıyor. Saatte 30-40 kilometre yol alabiliyorsunuz.
Dambulla’nın hemen üzerinde yer alan Sigiriya oldukça ilginç bir yer. Burayı gezmeden önce müzeyi ziyaret etmelisiniz. 200 metre yükseklikteki volkanik kayanın üzerinde bulunan sarayları üç boyutlu olarak izlemelisiniz. Milattan önce 450 yılında dönemin Sri Lanka Kralı olan Dhatusena'nın biri esinden diğeri sevgilisinden iki oğlu varmıs. Sevgilisinden olan oğul Kaspaya annesinin etkisinde kalarak Kral babasını canlı olarak duvarın içine gömünce Kral’ın esinden olan oğul Migara korkarak Hindistan'a kaçar. Kral olan Kapsaya Sigiriya'nın tepesine bir saray yaptırır. Hindistan’a kaçan oğul Migara bir süre sonra ülkesine döner ve kardesini öldürüp tahta geçerek saraya yerlesir. Merdivenlerdeki ilk basamakla kayanın ortasına doğru yol alınır. Orta kısımda yer alan kadın resimlerini incelemelisiniz. Yine burada küçük bir uyarı yapmak isterim. Saf Budizm’in merkezi sayılan Sri Lanka’da hiç hayvan öldürülmediği için bölgede çok fazla böcek ve esek arısı var. Bu nedenle dikkatli olmalısınız.
Zirveye ulaşıldığında oldukça yorulacaksınız ama göreceğiniz manzara sizi büyüleyecek. Hele volkanik bir kayanın üzerinde olduğumuzu hatırladığımda hissettiklerimi anlatamam. Bu seyahatimizde yol boyunca vahsi fillerle karsılastık. Sri Lanka’da resmi kayıtlara göre 5 bin, gayri resmi kayıtlara göre ise 8 bin fil bulunuyor. Fillerin tümü doğal hayatın içindeler. Sadece yola çıkarak zararlara sebep olmaması için önlem olarak elektrikli tel döşeli.
Buda, Hindistan’da öldüğünde cesedi yakılmıs. Geriye sadece bir tek disi kalmıs. Buda’nın tek disi Sri Lanka’da Budist olan Sri Lanka Kralı’na emanet edilmis. O günden itibaren Sri Lanka Krallarının ilk ve en önemli görevleri kendilerine emanet edilen bu disi korumaları olmus. Anuradhapura Hintliler tarafından yıkılana kadar Buda'nın disi burada bulunurmus. Sehir Hintliler tarafından istila edildiğinde Kral Buda’nın disini alarak Polonnaruva’ya kaçmıs. Yüzyıllarca da bu dis buradaki tapınaklarda korunmus. Su an ise bu dis Kandy’de Sri Dalada Maligawa Tapınağı’nda bulunmaktadır. Sri Lanka’da Sinharaya Yağmur Ormanları, Dambulla Cave, Kandy Sehri Sigiriya, Polannaruwa Antik Sehri ve Anurathapura Antik Sehri UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndedir.
Anuradhapura’ya ulastığımızda 30 yıllık iç savas süresince turizme kapalı olan Kuzey Sri Lanka’nın artık el değmemis sahillerini görme vaktinin geldiğini söylediğimde yol arkadaslarımın tepkisiyle karsılastım. Zira yol hepimizi yormustu. Üstelik yukarıyla ilgili hiçbir bilgi elimizde yoktu. Evet savas bitmisti. Ama bu ne derece doğruydu? Ben Mannar’a gitmeyi teklif ettim. Güneyde yer alan Hikkaduwa’yı ilk gördüğümde hayranlığımı fark eden rehberimiz yıllar önce bana “Keske iç savas olamasaydı da Mannar’ı da görebilseydiniz. Orası buradan daha güzeldir” demisti. O tarihten bu yana görmek istediğim bir yerdi Mannar.
Yola çıktığımızda esasen Sri Lanka’nın en bozuk yollarında gideceğimizi tahmin edememistik. Sri Lanka yesil bir ada. Ama bu yolculuğumuz esnasındaki kadar yesilin içerisinde olmamıstık. Kolay değil bir süre önce askeri araçlar dısında hiç aracın geçemediği yollardaydık. Bir ara yağmur yağarsa ve yolda kalsak ne yaparız diye düsünmedim desem yalan olur. Hele yol boyunca rehberin birazda abartarak anlattığı iç savas, ölüm mangaları hikâyeleri ve isaretsiz toplu mezarlar yolculuğumuzun epey uzamasına neden oldu.
Yolda durduğumuz köyde köylülerin turist sevinci yine unutamadığım bir sahne olarak halen hafızamdadır. Pesalai Köyü’nde etrafımızı saran köylülerin bizlere olan ilgisi Türk Misafirperverliği’ni hatırlattı bizlere. Yolculuğumuz sona erdi. Hindistan Cevizleriyle dolu tertemiz plajı gördüğümüzde yıllar önce rehberin söylediklerinin ne kadar doğru olduğunu anladım. Sri Lankalılar için turist demek dolar demek. Bu nedenle Mannar’da çok özel bir ilgi görüyoruz. Mannar bir denizci kasabası. İnci yatakları oldukça fazla. Sahil boyunca Hindistan Cevizleri ve basit bungolow tipi evler var. Sabah erken kalktığınızda Okyanusun tüm nimetlerini görmeniz mümkün. Küçücük çocukların ellerinde ve kirli kovalarında yüzlerce çesit balık görmek mümkün. 
Balık için sizden para isteyen yok. Bir zamanlar Tamillerin en güçlü olduğu bölge burasıymıs. Mannar’da herkesin bir acı hikayesi var. Kimisi kocasını, oğlunu, kimisi ailesinin tamamını, kimisi kızını, kardesini, karısını kaybetmis iç savas sırasında. Ama en kötüsü yıllarca devlet tarafından potansiyel terörist olarak kabul edilmisler. Hizmet alamadıkları gibi her olay sonrası sebepsiz yere tutuklanarak yıllarca hapishanelerde yatmıslar. Bazı aileler yıllarca yakınlarının nerede olduğunu bile bilememis. Halen bilmeyenler var. Bu hikayeleri anlatırken herkesin gözünde gelecekle ilgili umudu görmek güzeldi.
Plajların bakirliği ve temizliği gerçekten çok etkileyici. Sahilin genis bölümünde onlarca sazlardan yapılmıs kulübe var. Sahil boyu yürüdüğümüzde bir eski ev kalıntıları gözümüze çarpıyor. Bunun 1804 yılında İngiliz Vali Sir Frederick tarafından yaptırıldığını öğreniyoruz. Kalıntılar zaman zaman dalgalarla bulusuyor. Dalgaların coskusu karsısında 200 yıl sonra bile evin kalıntılarının kalmasına sasırıyoruz.
Bana göre bir süre sonra Mannar, Sri Lanka’yı kesfe gelenler için adeta bir cennet olacak. Kolay mı? Colombo’dan kuzeye çıktığınızdaki tüm yorgunluğunuzu atabileceğiniz bir yer. Hem vahsi yasamın içerisinde yol alınacak, hem yol boyunca mükemmel mağara tapınakları görülecek, Sigiriya’da tırmanma sonunda muhtesem manzara ve ardından bakir plajlar, tertemiz deniz, balık, yengeç, kalamar, istakoz, ahtapotun inanılmayacak derecede ucuzluğu ve lezzeti herkesi buraya çekecek. Bu arada Mannar’da gece saatlerinde tek basınıza yürümeyin bile demiyorum. Sakın dısarıya çıkmayın. Aslında çoğunun kötü niyetli olduğunu sanmıyorum ama yüzlerce yerli çevrenizi sarıp sizden para istiyor. Dokunanı ve size zarar vereni de çıkabilir. Mannar’dan dönme zamanı geldiğinde hepimiz yorgun ve mutluyduk. Sadece 78 ülke ve sayısız sehir gören, iddialı bir Magnet koleksiyonu da olan benim ilk defa olarak ziyaret ettiğim bir yerden magnet alamamanın daha doğrusu bulamamanın üzüntüsü içerisinde olduğumu da belirtmeden edemeyeceğim.
Colombo’ ya doğru yola çıktığımızda “Parlayan Ada Sri Lanka” ya bir kez daha gelmeye aramızda söz verdik.
Sizlerin de yolunuzun düsmesi dileğiyle,
(Bu yazı Editörlüğünü Timur ÖZKAN'ın yaptığı "Gezgin Gözüyle Hindistan" kitabında yayımlanmıştır)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder