Biz gezmeyi sevenler için Afrika Kıtasının ayrı bir yeri ve önemi vardır. Afrika’ya ve özellikle Doğu Afrika’ya bir kez gittiniz mi sürekli gitmek istersiniz. Hele Tanzanya’ya gittiğinizde dünyanın en samimi, en yoksul ama en güler yüzlü insanlarının arasında hissedersiniz kendinizi. Haziran ayında Afrika Kıtasına gitme fikri aslında benim için hiç iyi bir fikir değildi. THY’nin kampanya yapmıs olması ve ucuz biletin sadece Haziran ayı için geçerli olması nedeniyle mecburen yola çıktık. Seyahate çıkmadan sarıhumma asısı olmanızı tavsiye ediyorum. Sarıhumma asısını havaalanında önceden randevu almak suretiyle yaptırmak mümkün. Burada size ayrıca ücretiz sıtma hapları veriliyor. 
Sabahın erken saatlerinde Dar Es Salaam Havaalanı’na indik. Altı arkadas olarak basladığımız bu seyahatte önceden bir rezervasyon yapmadığımız gibi planımızda yoktu. Havaalanı çıkısında o kadar çok turizm ofisi vardı ki ister istemez bu ofislere yöneldik. Serengeti’de iki gecelik Safari için 650 Amerikan Doları fiyatını duyunca da limana giderek Zanzibar’a gitmeye karar verdik. İskelede beklerken bir cenazeyle karsılasmamız ve bu cenazenin de bizimle aynı teknede seyahat edecek olması baslangıçta moralimizi bozsa da teknede yakaladığımız gün batımının seyriyle yeniden nesemize kavustuk. Yaklasık 2,5 saatlik bir yolculuk sonrası yıllarca kölelerin toplama merkezi olan Zanzibar’a ulastık.
Zangibar veya Zenzibar, Birlesik Tanzanya Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak yarı otonom bir ada ülkesi olması nedeniyle ada girisinde pasaport kontrolü yapılıyor ve pasaportunuza giris damgası vuruluyor. 194 Pasaport kontrolünden sonra hepimizi alacak bir araçla anlasıp otel aramaya basladık. Soförün bizden istediği para 10 Amerikan Dolarıydı. Üstelik bizimle bizi otele yerlestirene kadar dolasacaktı. Günlerden cuma olması ve çok sayıda turistin o gün otel girisi yapması nedeniyle bos otel bulmakta zorlanıyorduk.
Bulduğumuz iki otel ise kalınacak gibi değildi. Dolasırken karsılastığımız bir İtalyan’ın yardımıyla Stone Town’da, China Town isimli bir otele yerlestik. Stone Town’da otel fiyatları çok değisken ve standart yok. Kesinlikle pazarlık edilmesi gerekiyor. İyi pazarlık eden bir kisiyim. Kaldığımız otel kisi bası gecelik 75 Amerikan Doları istemis ve bu rakamı ben 50 Amerikan Doları’na indirmistim. Ancak bir gün sonra yaptığım pazarlığın yetersiz olduğuna tanık oldum. Zira otelde 25 Amerikan Doları’na kalanlarda vardı. Elbette bu fiyatları pahalı bulanlar olabilir. Ancak bu fiyatlar kimseyi korkutmamalı. Stone Town’da 10 Amerikan Doları’na da otel bulmak mümkün. Otele yerlesmenin ardından kendimizi dısarı attık. Bir yandan saat 22 olmasına karsın havanın sıcaklığı bir yandan da aç olmamız nedeniyle kendimi çok yorgun hissediyordum. Yaklasık 5 dakika yürüyerek sahile ve Zanzibar Kalesi’ne ulastık.
Kalenin önünde bulunan Frodhani Bahçesi’nde kurulu açık hava pazarı ve bu pazardaki yiyecekleri görünce hissettiğim mutluluğu anlatamam. Yemek sonrası Africa House Hotel’in terasında içtiğim kahveyi ise Zanzibar’a gidecek herkese tavsiye ederim. Hatta mümkünse günesin batısına bu otelin terasında tanıklık edin derim. Aksam otel odasında Zanzibar’la ilgili bir kitap okurken öğrendiğim su notların sizlerinde ilgisini çekeceğini düsünüyorum.
“Zanzibar 1964'te Tanga-nika'yla birleserek Tanzanya'yı olusturan, Madagaskar'ın kuzeyinde yer alan küçük bir ada ve Tanzanyalılar Zanzibar deyince Pemba ve Unguja adalarından olusan bir takımadayı (arsipel) anlamaktalar. Yabancılara göre ise Zanzibar demek Unguja demek. Zanzibar Osmanlı'yla, Arap ülkeleriyle de tarihsel bağları olan bir ada. Osmanlı Zengibar dermis ve köle alırmıs. Zanzibar'ın bir de kısa versiyonu var. Zenji yani okunusuyla Zenci! Evet, Türkçedeki 'zenci' sözcüğünün kaynağı da bu. Köle ticaretinin merkezi Zanzibar'a kısaca Zencide dendiği için Osmanlı Zanzibar üzerinden getirilen Afrikalı siyahlara zenci demis.”
Transfer için anlastığımız turizm firması önce “Baharat Turu” yaptıracak ve kisi bası 10 Amerikan Doları alacaktı. Umman Sultanı’nın 1818’de zencefil üretilmesi emri vermesiyle baslayan baharat üretimi yüzyılın sonunda Zanzibar’ın Baharat Adası adıyla anılmaya baslanmasına neden olmus.
Baharat Turu’nda pek çok ot türünü yakından tanımanın yanında köy yasamına da tanıklık etme fırsatı hatta yerli halkla oturup beden diliyle de olsa anlasma imkânı bulmamız gezinin en güzel anılarıydı hepimiz için. Fakir ama gözleri gülen insanlar topluluğunun içerisine düsmüstük sanki. Köy meydanında köylüler balık kızartıyorlardı. Grup olarak yanlarına yaklastığımızda gördüğümüz dostluğu anlatamam. Köylüler büyük kazanlarda balık kızartarak kızartılan balıkları ipe asıyorlardı. Bu balıkları da sonraki günlerde tüketiyorlarmıs.
Baharat turu sonrası yine aksam saatlerinde ulastığımız Nungwi’de bulduğumuz otel deniz kenarında olmasının yanında tüm Nungwi’nin eğlence merkezi. Nungwi, Zanzibar adasının diğer bir ucu. Her ne kadar sehir dense de burası bir köy. Yollar toprak, evler kerpiç ve çok harap. Musluklardan akan su deniz suyu. Elektrik çok sık kesiliyor. Zanzibar’da Müslüman olmak önemli bir imtiyaz. Eğer sizin Müslüman olduğunuza inanırlarsa yapamayacakları sey yok. Kaldığımız otelin resepsiyonunda görevli Muhammed ve garson Muhammed’le aramızda muazzam bir iletisim kuruldu ve bunun neticesinde de normal zamanda yürümeye korkulan sokaklarda, gece halkın eğlendiği yerlerde sadece turist olarak bulunmak, aksamları sahilde kumlar üzerine kurduğumuz sofralara Afrika mutfağından katkı almak gibi bazı imtiyazlara sahip olduk. 
İlk gece sahilde kurulan sofra ve yakılan ates etrafında Afrika müziği dinleyip dans seyretmenin sonunda odamdayım. Yatakta okuduğum kitaptan öğrendiğim su notların sizlerinde ilgisini çekeceğini düsünüyorum. “Zanzibar bir zamanlar dünyanın en büyük karanfil üreticisiydi. Baharat, karanfil ihracatı, balıkçılık ve turizm ekonomisinin bel kemikleridir. Petrol aramalarının devam ettiği adada gelecek için petrol üretimine büyük umut bağlanmıstır. Adada ilk ve orta öğretim zorunlu olup 200 üzerinde devlet ve özel okul ile iki devlet üniversitesi, bir tane de kolej bulunuyor. Nüfusun yaklasık %97'si Müslüman ve halk genelde İslami geleneklere ve seriata göre yasamayı tercih ediyor. Yarı özerk olduğu için kendine ait bir yönetimi var ve Meclis seçimleri her bes yılda bir yapılıyor. Çok farklı etnik halklardan olusmakta olup Swahili dilinin en iyi konusulduğu yerdir. Dünyaca ünlü Queen grubunun solisti Freddie Mercury bu adada doğmustur. Afrika'da renkli televizyon ilk kullanıldığı yer Zanzibar'dır”. 
Günün doğusunu seyretmenin en güzel olduğu yer Zanzibar mı derseniz, sadece günün doğusu mu? Ya gün batısının en güzel olduğu yer de Zanzibar değil mi derim. Hele denizde iseniz günü batırırken bunun zevkindoyum olmaz. Nungwi Plajında Masai kıyafetli gençler o kadar çok ki. Baslangıçta sasırıyorum ve bunları gerçek Masai sanıyorum. Zira hepsinin iri ve yapılı vücutları var. Kulaklarında ise kocaman delikleri bulunuyor. 
Ama bir süre sonra bunların gerçek Masai olmadıklarını anlıyoruz. Bu gençlerin bir kısmı otel ve hediyelik esya dükkanı çalısanları, bir kısmı ise erkek fahiseler. Evet Zanzibar’a ve özellikle Nungwi’ye bu sahte Masai’lerle birlikte olmak için gelen çok sayıda Avrupalı ve Amerikalı bayan olduğunu öğreniyoruz. Zavallı gerçek Masailer. Masai Tanzanya ve Kenya sınırları arasında bulunan “Masai Mara” bölgesinde yarı göçebe bir hayat süren yerli halk. Masai’ler çok cesurlar, dayanıklı ve çevikler. Çok yükseklere sıçrayabiliyorlar. Evlenmek isteyen Masai’nin aslan avlama sınavını geçmesi sart. Nungwi’nin bir diğer özelliği de tekne turları. Dhow adı verilen ve ağaç gövdesinin yekpare oyulmasıyla insa edilen bu tekneler Zanzibar’ın en önemli simgesi. 
Bu arada önemli bir bilgi. Zanzibar, Ekvator’a yakın. Ekvator’a yakın olması nedeniyle de gelgit olayını çok açık görebileceğiniz bir yer. Gece saat 02:00 ve öğle saat 14:00’de deniz en yüksek seviyesinde. Sabah saat 08:00 ve aksam saat 20:00’de ise deniz en düsük seviyesinde. Bu nedenle de sabah 08:00’de denize girmek mümkün değil. Zira 08.00’de deniz 70-80 metre geride. Ben görmedim ama duydum deniz adanın Hint Okyanusu’na bakan doğu kıyısında zaman zaman 1,5 km çekiliyormus.
Nungwi’de her koyun ayrı bir güzelliği ve özelliği var. Buralar dalma merakı olanlar için de bir cennet. Çok fazla dalıs noktası var. Gün boyu turkuaz rengi denizin keyfini çıkarmak mümkün.
Zanzibar’a gelip Pemba’ya gitmemek olmaz. Zanair ile yaklasık 30 dakikalık bir uçusla Pemba Adası’na geliyoruz. Burası Zanzibar’ın 80 km kuzeyinde dümdüz ve kumluk. Zanzibar’ın aksine ormanlarla ve verimli topraklarla kaplı. Bu ada Afrika kıtası arasında kalan ve Pemba Kanalı adı verilen derin çukur nedeniyle dünyanın en iyi dalıs noktası sayılıyor. Burası balina ve köpek balıklarının geçis yoluymus.
Yine “Hakuna Matata” da Zanzibar’da herkesin dilinde. Bunun anlamı da “Takma kafana, hallederiz merak etme”. Eğer kahvaltı alıskanlığınız varsa Zanzibar’da hayal kırıklığına uğrarsınız, muz, portakal, ananastan olusan taze meyveler ve yumurta. Bu arada sütü de unutmamak lazım. Adanın güney ucundaki Kızımkazı Balıkçı Köyü de mutlaka görülmesi gereken yerlerden. Adadaki 12.yüzyıldan kalma en eski cami burada bulunuyor.
Ayrıca kıyıya yakın yasayan büyük sise burunlu yunus sürüsü de burada. Yunusları koyun herhangi bir yerinde görebilirsiniz. Teknede yunusların çok yakınına kadar gidebiliyorsunuz. Yine, Jozani Ormanı’nda ise koruma altındaki Kırmızı Kolobus maymunlarını görme sansı oldukça fazla. Giriste 2 Dolar’a rehber tutup gezmenizi öneririm. Ormanı terk edip 200-250 metre yürüyünce ağaçlarda uyuyan maymunları görmek mümkün.
Zanzibar’dan Dar Es Salaam Havaalanı’na dönüsü uçakla yaptık. Uçak 10 kisilik ufak uçaklardan. Bizi bıraktıktan sonra Nairobi’ye devam edecek. Uçağa bindikten sonra Nairobi’ye bu uçakla gitmediğime seviniyorum. Türkiye’ye dönmek için uçağa bindiğimde yorgun ve ama mutluydum. Unutulmaz manzaralar ve anılarla dönüyordum.
Tüm gezginlere mutlaka görmelerini tavsiye ettiğim Zanzibar’a yolunuzun düsmesini diliyorum.
(Bu yazı Editörlüğünü Sayın Timur ÖZKAN'ın yaptığı "Gezgin Gözüyle Afrika" kitabında yayımlanmıştır)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder